Soorten van honger en hoe je ‘overeten’ kunt voorkomen.

Bij een hongergevoel geeft je lichaam een signaal dat je (extra) moet eten. Het lijkt misschien alsof ieder hongergevoel gelijk is, maar als je het van dichtbij bekijkt is het onder te verdelen in vijf soorten honger. Slechts één van die vijf wordt aangemerkt als ‘echte honger’, terwijl het bij de andere vier soorten gaat om ‘nep-honger’. 

Nep-honger wil zeggen dat je denkt dat je (extra) voeding nodig hebt, terwijl je lichaam daar niet daadwerkelijk behoefte aan heeft. 

1. Behoefte aan voedingsstoffen – echte honger. 

Dit soort hongergevoel is het signaal dat het lichaam geeft wanneer het behoefte heeft aan extra voedingsstoffen en bij deze ‘echte honger’ is het dan ook noodzakelijk dat je binnenkrijgt wat je lichaam nodig heeft. Meestal geeft het lichaam ook de specifieke behoefte aan (eiwitten, koolhydraten, vetten, vitamines, mineralen of een combinatie daarvan) door ervoor te zorgen dat je trek hebt in bepaalde voedingsstoffen. Hierbij moet echter wel een opmerking gemaakt worden! Ons lichaam is namelijk getraind om alles te eten wat voor handen is, dus ook suikers en ongezonde producten. Zorg er bij deze vorm van honger altijd voor dat je voedsel eet waar ook echt voldoende voedingsstoffen in zitten, want dat is waar je lichaam behoefte aan heeft! 

2. Behoefte aan afwisseling – nep-honger. 

Dit hongergevoel is het signaal van het lichaam dat het behoefte heeft aan afwisseling van verschillende voedingsstoffen, variëteit in je voeding. Zonder voldoende uiteenlopende voedingsstoffen kost het veel moeite om alle verschillende soorten cellen op te bouwen en deze van voldoende energie te voorzien, zodat je gezond en fit kunt blijven. Met voldoende verschillende voedingsstoffen is het voor je lichaam veel gemakkelijker om alle processen goed en efficiënt te laten verlopen. Belangrijk om hierbij op te merken is dus dat honger niet altijd betekent dat je méér moet eten, maar soms betekent dat je wat anders moet eten. Dit gevoel is over het algemeen het beste te herkennen aan een afkeer van het ene product en juist een drang naar een ander product. Het spreekt natuurlijk voor zich dat je er ook hierbij op let dat je gezond voedsel tot je neemt met voldoende voedingsstoffen. De fysieke sensatie van een lege maag kan met dit hongergevoel in verband gebracht worden. Veel mensen eten bewerkte voeding die een veel snellere passagetijd heeft van de maag naar de darm. Het gevolg hiervan is dat de maag eerder leeg is en het lichaam bovendien niet krijgt wat het nodig heeft. Honger (een zoektocht van het lichaam naar de juiste voedingsstoffen) is dan een logisch gevolg. Op lange termijn koppelt het lichaam de fysieke sensatie van de lege maag aan honger, terwijl deze koppeling onjuist is bij het gebruik van natuurlijke voeding. 

3. Een lage bloedsuikerspiegel – nep-honger. 

Het signaal dat het lichaam geeft als er sprake is van een te lage bloedsuikerspiegel is een vorm van honger die tegenwoordig heel vaak voor komt, maar eenvoudig te voorkomen is door minder suikers en snelle koolhydraten te eten. De fysieke sensatie die hierbij hoort is een licht gevoel in het hoofd, het feit dat je trek hebt in zoetigheid of dat je wat prikkelbaar bent. Het klinkt misschien wat tegenstrijdig, maar suikers en snelle koolhydraten zorgen ervoor dat je bloedsuikerspiegel na het eten daarvan in korte tijd enorm piekt, waarna hij vervolgens zo hard daalt dat je deze soort van honger gaat ervaren. Als je die suikers en snelle koolhydraten dus minder of helemaal niet meer eet, zul je deze vorm van honger veel minder vaak ervaren. Let op. In extreme gevallen (zeker als je diabetes hebt) kun je op deze momenten wel iets zoets nemen. Maar het is beter om niets of desnoods iets zouts te eten. Dit laatste doet het gevoel wel verdwijnen, maar zorgt er niet voor dat je bloedsuikerspiegel opnieuw piekt, waardoor je dezelfde reactie opnieuw in de hand werkt. 

Leer het verschil te herkennen tussen echte honger (met een behoefte aan voeding) en een fysieke sensatie (zonder behoefte aan voeding).

4. Geen honger maar dorst – nep-honger. 

Dit hongergevoel is eigenlijk helemaal geen honger, maar dost. Het klinkt misschien een beetje gek, maar het is heel makkelijk om honger en dorst met elkaar te verwisselen en je doet er dan ook verstandig aan om op de momenten dat je een hongergevoel hebt eerst een groot glas water te drinken. Als het hongergevoel vervolgens verdwijnt, was het dus geen echte honger maar dorst. Vroeger was het vocht in groenten (die voor een groot gedeelte uit vocht bestaan) een voorname bron van vocht voor het menselijk lichaam, aangezien (veilig) drinkwater niet overal en direct beschikbaar was. Maar ook nu nog zijn groenten een belangrijke bron van vocht voor ons lichaam. Hier ligt dan ook de basis van het hongergevoel dat je kunt ervaren wanneer je lichaam een tekort heeft aan vocht. 

5. Emotionele honger – nep-honger. 

Deze laatste vorm van honger is het gevoel dat je lichaam geeft als je ongewenste emoties ervaart en deze (onbewust) niet wilt voelen. Het is een veel voorkomende vorm van honger en leidt in feite tot de gevaarlijkste vorm van ‘overeten’ omdat je niet alleen onnodige calorieën binnenkrijgt, maar je ook belangrijke informatie mist die de negatieve gevoelens je proberen te vertellen. De fysieke sensatie die mensen ervaren bij negatieve gevoelens als stress, verdriet, woede, verveling en angst is een gevoel van leegte wat slechts tijdelijk (meestal 5-10 minuten) op te vullen is met eten, want innerlijke leegte is niet te stillen met voeding. Als je dit hongergevoel nader bekijkt kom je erachter dat je eigenlijk behoefte hebt aan vervulling van een behoefte aan liefde, begrip, erkenning, gezelschap, een knuffel of iets dergelijks. Eten helpt niet dat gevoel op te vullen en het schuldgevoel dat gepaard gaat met de inname van de onnodige extra calorieën, maakt het uiteindelijk alleen nog maar erger. Vraag jezelf daarom voor je gaat eten het volgende: “Is het wel eten waar ik behoefte aan heb?” Zo ja, geniet van je gezonde maaltijd. Zo niet, achterhaal waar je werkelijk naar verlangt en ga op zoek naar manieren om die behoefte op een duurzame en fijne manier te vervullen. Je kunt zulke behoeftes bijvoorbeeld uitspreken tegenover de mensen om je heen of jezelf in een veilige omgeving kwetsbaar opstellen, dit kan werkelijk wonderen doen. En vergeet niet dat je ook jezelf liefde, geborgenheid, begrip en erkenning kunt geven; een ‘voedend’ gesprek met jezelf in de spiegel, vol met complimenten en lieve woorden kan bijvoorbeeld wonderen doen. 

De oplossing voor je omgang met honger is je lichaam meer te geven van wat het nodig heeft (natuurlijke voeding) en minder van wat het prima kan missen (bewerkte moderne voeding).